เที่ยวจีน 101: ต้าเฉาไถ อู่ไถซาน | 五台山大潮台 | Wutaishan Dachaotai

เพื่อน ๆ นักเดินทางที่คุ้นเคยกับเส้นทางจาริกแสวงบุญในประเทศจีน น่าจะคุ้นเคยกับชื่อ "อู่ไถซาน" หนึ่งในสี่พุทธคีรีศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นที่สถิตแห่งพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ (文殊菩萨 เหวินซูผูซ่า หรือ บุ่งซู้ผ่อสัก) พระโพธิสัตว์แห่งปัญญาในคติพุทธศาสนานิกายมหายาน โดยวัดและสถานที่ต่าง ๆ บนเขาอู่ไถซานล้วนมีความเป็นมาเกี่ยวข้องกับพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ทั้งสิ้น

เชื่อกันว่า วัดแห่งแรกที่สร้างขึ้น ณ อู่ไถซานอย่างวัดเสียนทง ถูกสร้างขึ้นระหว่าง ค.ศ. 58-75 หรือสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออก (ศตวรรษที่ 1) จัดเป็นวัดลำดับที่สองถัดจากวัดม้าขาว วัดพุทธแห่งแรกของจีนในเมืองลั่วหยาง นอกจากนี้ อีกหลักฐานที่แสดงถึงความเก่าแก่และชื่อเสียงของอู่ไถซานในฐานะจุดหมายแห่งการจาริกแสวงบุญ ได้แก่ถ้ำหมายเลข 61 ของหมู่ถ้ำโม่เกาคู เมืองตุนหวง ณ มณฑลกานซู่ ซึ่งมีภาพจิตรกรรมฝาผนังเป็นแผนที่ของอู่ไถซานที่สืบย้อนไปไกลถึงศตวรรษที่ 10

ความพิเศษอีกอย่างหนึ่งของอู่ไถซานคือที่นี่เป็นพุทธคีรีเพียงแห่งเดียวจากสี่แห่งที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของประเทศจีน ณ มณฑลซานซี ด้วยลักษณะภูมิประเทศอันแห้งแล้งใกล้เขตทะเลทรายของภูมิภาคนี้ ส่งผลให้สถาปัตยกรรมและรูปประติมากรรมของวัดวาอารามต่าง ๆ บนอู่ไถซานไม่ถูกทำลายด้วยความชื้น ผู้มาเยือนจึงจะได้สัมผัสกับแรงศรัทธาและมนต์ขลังอันเก่าแก่นับพันปี

"อู่ไถ" แปลตรงตัวว่า "ลานทั้งห้า" โดยลานในที่นี้หมายถึงยอดเขาอันโล่งเตียนปราศจากพืชพรรณ ผู้ที่เดินทางไปอู่ไถซานนั้น นอกจากจะกราบไหว้ที่วัดต่าง ๆ ที่เรียงรายลดหลั่นบริเวณเชิงเขาแล้ว ยังมีการแสวงบุญรอบใหญ่ในเส้นทางที่ไปถึงยอดเขาห้าแห่ง ซึ่งเรียกกันในภาษาจีนว่า "ต้าเฉาไถ (大潮台)" วัดทั้งห้าที่ตั้งอยู่บนยอดเขาแต่ละแห่ง ล้วนถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นการถวายบูชาแด่พระมัญชุศรีโพธิสัตว์ในปางต่าง ๆ ดังนี้

• ยอดเขาตะวันออก (ตงไถ) วั่งไห่ ที่ตั้งของวัดวั่งไห่ (望海寺) ถวายบูชาพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ผู้เป็นเลิศด้วยปัญญา (聪明文殊菩萨) จากยอดเขาแห่งนี้สามารถมองเห็นทะเลโป๋ไห่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของจีน จึงเป็นที่มาของชื่อวั่งไห่ (ยลทะเล)


• ยอดเขาเหนือ (เป่ยไถ) เยี่ยโต่ว ที่ตั้งของวัดหลิงอิ้ง (灵应寺) ถวายบูชาพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ผู้ไร้มลทิน (无垢文殊菩萨) ยอดเขาเหนือเป็นยอดเขาที่สูงที่สุดในบรรดาห้ายอดเขา ทั้งยังเป็นยอดเขาที่สูงที่สุดของจีนตอนเหนือที่ความสูง 3,061 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล รวมถึงเป็นที่ตั้งเดิมของวัดอู่เหยีย (五爷庙) ที่ผู้คนนิยมมาสักการะบูชาด้วย


• ยอดเขากลาง (จงไถ) ชุ่ยเหยียน ที่ตั้งของวัดเหยี่ยนเจี้ยว (演教寺) ถวายบูชาพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ปางกุมาร (孺童文殊菩萨) วัดเหยี่ยนเจี้ยวเป็นวัดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในบรรดาวัดบนห้ายอดเขา โดยเชื่อกันว่าเป็นสถานที่ที่พระโพธิสัตว์ทรงเคยแสดงธรรม


• ยอดเขาตะวันตก (ซีไถ) กว้าเยวี่ย ที่ตั้งของวัดฝ่าเหลย์ (法雷寺) ถวายบูชาพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ปางราชสีห์ (狮子文殊菩萨) ฝ่าเหลย์ หมายถึง ธรรมะดุจดั่งอสนีบาต ปลุกให้ผู้คนตื่นรู้ทางธรรม ทั้งยังมีตำนานว่าพระโพธิสัตว์ทรงเคยจำแลงร่างเป็นหญิงชราเพื่อสอนสั่งพระในวัดฝ่าเหลย์ที่ผิดวินัย


• ยอดเขาใต้ (หนานไถ) จิ่นซิ่ว ที่ตั้งของวัดผู่จี้ (普济寺) ถวายบูชาพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ผู้ทรงภูมิปัญญา (智慧文殊菩萨) ยอดเขาใต้เป็นยอดเขาที่มีระดับความสูงน้อยที่สุดและเดินทางไปได้ง่ายที่สุดในบรรดาห้ายอดเขา ในวันอากาศดีจะมองเห็นทัศนียภาพงดงาม

การเดินทางแสวงบุญในเส้นทางต้าเฉาไถ ต้องใช้รถมินิแวนของทางอุทยานอู่ไถซาน เนื่องจากเส้นทางขึ้นเขาต้องอาศัยความชำนาญของคนขับ นอกจากนี้ยังควรเลือกเดินทางระหว่างช่วงปลายฤดูใบไม้ผลิถึงต้นฤดูใบไม้ร่วง เพราะหากมีหิมะตก จะไม่สามารถขึ้นสู่ยอดเขาได้

นอกจากปัจจัยแล้ว ผู้เดินทางยังสามารถนำของจำพวกแป้ง บะหมี่ ข้าว และน้ำมันขึ้นไปถวายพระภิกษุที่จำวัดบนแต่ละยอดเขาได้ เนื่องจากการเดินทางขึ้นลงเขายากลำบาก โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่ช่วงฤดูหนาวที่หิมะอาจตกปิดเส้นทางสัญจรไปมา การถวายอาหารแห้งจึงนับว่าเป็นที่ต้องการมาก 

ในโพสต์หน้าเราจะพาไปชมวัดสำคัญแห่งอื่น ๆ บนอู่ไถซาน อย่าลืมติดตามกันนะคะ เพื่อน ๆ ที่สนใจเดินทางในเส้นทางอู่ไถซานและต้าเฉาไถ สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ไลน์ @tahuatravel ได้เลยค่ะ